Шырав: пуш

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

см. пушă II.

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

, пош, пустой. См. пушă. Абыз. † Хунчкам, шăматкун сăра ĕçме пыр. Хунякама лартах пыр, пуш пулштавне илех пыр, симĕс стаккан хамăрăн пур. || Полый. А. Турт. Ишек. Йоман патне пучĕ, пош токмак çакăнса тăрать. Яргуньк. Пĕтĕкиç куçлă, эреветлĕ-теветлĕ, пурçăн кутлă, пуш кутлă. (Ула-кайăк). || Свободный от дела. Альш. Ку енче çавăнпа пĕчĕкçи-ваттипе халлапа ăста: пуш хутран час-часах яра-яра параççĕ ваттисем, карчăксем пĕчĕкçисене. || Напрасный, бесполезный. N. † Кăнтăрла та тухса сăмах хушманни каç тухса çӳрени пуш пулчĕ. Алешк.-Сапл. † Кăнтăрла сăмах хушманни каç çӳренĕ çулăм (дорога) пуш пулчĕ.

усил. частица для образ. превосх. степ. от пушă.

то же, что пушă, кнут.

то же, что пуç. N. † Пирĕн чунсамшăн вĕретеççĕ вĕретнĕ сăмала пички вут-пушлă-хутăшлă (= вут-пуççилĕ-хутăшлă), тĕтĕмлĕ. (Из религ. песен).

Чӑвашла-эсперантолла сӑмах кӗнеки

[puŝ]
marto
пуш уйăхĕнче — en marto
пуш уйăхĕччен — ĝis marto
пуш иртсен — post marto
пушăн пĕрремĕшĕнче — la unuan de marto

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

: пуш уйăх — старинное название месяца апрель; это название Н. И. 3олотницкий производил от слова пушă «пустой», «не занятый», «праздный», «досужий», «свободный»; следовательно, пуш уйăх — «месяц, свободный от земледельческих занятий» (КСл. 193—194). По объяснению же покойного учителя И. С. Степанова, этот месяц свое название пушă уйăхĕ получил от обычая пушă пăрахас. В старину у чуваш сватовство происходило в этом месяце и, когда невесту совсем сосватают, евчĕ «сват» у родителей невесты оставлял пушă «кнут», а свадьба откладывалась до семика. Выходит, это месяц сватовства (Ашмарин. Сл. Ill, 180).

Чăваш чĕлхин çĕнĕлĕх словарĕ

п.п., ч.я. Çулталăкăн виççĕмĕш уйăхĕ; март. Кун çинчен пĕлтерни Чăваш ене пушăн 3-мĕшĕнче тин çитнĕ. Х-р, 27.02.1997, 3 с. Пуш уйăхĕн саккăрмĕшĕ маншăн уяв мар. М.Карягина //Т-ш, 1998, 10 /, 2 с. Пушăн 26-мĕшĕнче Путин мар, Б.Ельцин еткерлĕхĕнчен юлнă команда çĕнтерчĕ. А-и, 2000, 1 /, 2 с. 2003 çулхи пушăн 1-мĕшĕччен конкурса ... виçĕ материал тăратмалла~~. Х-р, 6.02.2003, 1 с.

Çавăн пекех пăхăр:

пуччинкке пуччишчи Пуччум пуччушши « пуш » пуш аври пуш кĕлте пуш уйăхĕ пуш чечек пуш-пушă