Шырав: пăкă

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

пробка, затычка

пробковый
йывăç пăкă — деревянная затычка
кĕленче пăкă — стеклянная пробка
пăрăмлă пăкă — завинчивающаяся пробка
кĕленче пăкки — пробка бутылки
пичке пăкки — затычка для бочки

◊
пăкки шаннă — он совсем ослаб (букв. его пробка ссохлась)
пăкки тухса ӳкнĕ — он сильно испугался (букв. у него выпала пробка)

Чăвашла-вырăсла словарь (1919)

трубка
кран
затычка
пăкăран тайăл — освободиться от жидкости по самую жалейку
есĕ (пичке) пăкăран ан тайăл — пусть в тебе (бочка) живо все будет выше жалейки

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

(пы̆гы̆, пŏгŏ), пробка, затычка. Шибач. Пичке пăкки (шĕвĕртсе тăваççĕ). КС. Кĕленче пăкки, пробка. Изамб. Т. Кĕленче пăккине чик (уç). Сред. Юм. Пичке пăккине хăвăртрах чик, сăрана йохтарса кăларан вит. Лашм. † Вуникĕ кăшăллă пичĕкене пăкки тайăличчен ĕçер-и? Н. Карм. † Вуникĕ кăшăллă сăра пичĕки, ăснă — ăсман пăкки тайăлать. N. Алăк патĕнче ларакан пыл пичĕки, ан ăçăрсам (= уçăрсам) — пăкки тайăлать. Орау. Вăл пичке пăккине питĕрме маннă та, сăра пĕтĕмпе юхса тухнă. Он забыл заткнуть затычку бочки и все пиво вытекло. || Сл. пăкă входит в состав фраз, которые означают: испугать, ослабеть и т. п. Орау. Пăкки тухсах ӳкнĕ (т. е. сильно испугался). Ib. Пăкки шанчĕ = хвачĕ пĕтнĕ (о человеке). Потерял авторитет, ослабел. Ib. Пăкку шанчи? т. е. что не можешь более спорить? Ст. Чек. Пăккăм юхнăччĕ (испугался), тикĕтпе сĕллĕме варларăм тесе. Трхбл. Унăн пăккине хавшăтрăм-ха. Я перепугал его чуть не до «медвежьей болезни» (resolutio ventris). || Затычка летка (улья). Торх. || Дурак, олух, разиня, увалень. Емелкке-Т.

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

«пробка»; «затычка»; уйг. пок, алт. В пӧк, узб. пукак, у Громатовича пӧкәк, ойр. бӧк, башк. бӧке, тат. О бӧке и бӧкоо «пробка», «затычка», «втулка»; ср. монг. бӧглӧӧ(н), калм. бӧглә «пробка»; бӧглӧх «закупоривать», «затыкать»; Будагов производит от бӳк, бӧк «гнуть», «сгибать» (1,286).

Çавăн пекех пăхăр:

пăйтлан пăйхам пăк пăк-пак « пăкă » пăкă пер пăкăл пăкăл ту пăкăл-пăкăл пăкăл-пакăл